Planetarium Eise Eisinga
FRANEKER Het Planetarium is uitgedacht en vervaardigd door wolkammer
Eise Jelteszn Eisinga in de jaren 1774 tot 1781. Zijn voornaamste drijfveer
was de wetenschap der sterrenkunde toegankelijk te maken voor gewone mensen.
De aanleiding voor de bouw van het planetarium was een samenstand van vier
planeten in het voorjaar van 1774. Een krantenartikel uit die tijd bestempelde
dit voorval als de mogelijke oorzaak van de ondergang van de wereld. Eisinga besloot
het planetarium te bouwen om de mensen te laten zien wat er in werkelijkheid gebeurde
aan de hemel.
Hij heeft de zoldering van zijn woonkamer verbouwd tot een mechanisch aangedreven
schaalmodel van het zonnestelsel. Het handgemaakte raderwerk (hoepels en schijven
van eikenhout met duizenden handgesmede spijkers) kan door de bezoekers worden
bekeken. Er wordt uitleg gegeven in de planetariumkamer in meerdere talen.
In het Eisinga Planetarium worden geregeld tentoonstellingen gehouden, er zijn
een aantal bijzondere instrumenten (kijkers, telescopen, globes en meetinstrumenten)
te zien.
Naast de geschiedenis is er ook aandacht voor het heden en de toekomst: ruimtevaart
en ruimte-onderzoek zijn volop vertegenwoordigd in het Eisinga Planetarium. Er
zijn foto's en schaalmodellen van ruimteschepen te zien, bezoekers krijgen zo
een indruk wat hedendaags ruimte-onderzoek inhoudt. |