‘It sil heve’ – Elfstedenmonument

GYTSJERK (GIEKERK) — Dé tocht der tochten; barre kou, spierpijn, uitputting en mede daardoor altijd een dag met vele heroïsche taferelen: de elfstedentocht op de schaats!

It sil heve...
... waren de woorden waarmee in 1985 de tocht voor het eerst sinds 22 jaar werd aangekondigd door de voorzitter van de Elfstedenvereniging, ir. Jan Sipkema.

Deze woorden vormen ook de titel van een kunstwerk op de Canterlandse brug, de laatste brug van de Elfstedentocht voordat de schaatsers finishen op de Bonkevaart bij Leeuwarden. Al jaren wordt gewerkt aan deze ereboog ter ere van de schaatsers die in de afgelopen eeuw de tocht uitreden.

De brug is beplakt met een enorm tegeltableau met op iedere tegel de afbeelding van een elfstedenschaatser. Van veraf bekeken vloeien de tegels in mozaïek samen tot het karakteristieke beeld van schaatsers die in een sliert elkaar uit de wind houden.

Mozaïek
Iedere schaatser die de tocht in de afgelopen eeuw heeft uitgereden kan zijn foto insturen waarna deze door Koninklijke Tichelaar door middel van zeefdruktechnieken op een tegel wordt vervaardigd. Kunstenaars Maree Blok en Bas Lugthart maakten dankbaar gebruik van de computer om de vele duizenden portretten zo te selecteren dat, als je van veraf kijkt, de voorstelling van de schaatsenrijders ontstond.

Bijzondere tegel
Onder de schuilnaam W.A. van Buuren reed Prins Willem Alexander als 18-jarige jongen de tocht in 1986 helemaal uit. Ook zijn afbeelding prijkt tussen één van de tegels op het bruggetje. In oktober 2001 liet hij zijn vrouw Máxima zien waar zijn tegel is te vinden, onder toeziend oog van onder meer Commisaris van de Koningin Ed Nijpels, de kunstenaars Maree Blok en Bas Lugthart en Henk Kroes, voorzitter van de Elfstedenvereniging.